Το Ακρωτήρι Λευκάτας (ή Κάβος της Κυράς ή Κάβος της Νιράς ή Κάβο Δουκάτο).
Κάπου εκεί αγναντεύοντας από την Έρυσσο το απέραντο γαλάζιο του Ιονίου η ματιά σου θα πέσει στο νοτιότερο άκρο της Λευκάδας το ακρωτήρι Λευκάτας,η ο Κάβος της Κυράς όπου λευκοί απόκρημνοι βράχοι, που προξενούν και σήμερα ακόμη δέος, σχηματίζουν αυτό το μνημείο της φύσης.
.Μία μοναδική εμπειρία που αξίζει να ζήσει κάποιος είναι μία επίσκεψη στον Φάρο Δουκάτο, στο ακρωτήρι της Λευκάτας και ιδιαίτερα δε το δειλινό, όπου ο ήλιος βάφει πορφυρένιο τον γκρεμό και κάνει τη θέα προς την Κεφαλονιά και την Ιθάκη…να κόβει την ανάσα…
ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ - ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΚΚΥΛΙΑ ΕΠΕ
Ο φάρος κατασκευάστηκε το 1890. Το ύψος του πύργου του είναι 14 μέτρα και το εστιακό του ύψος 70 μέτρα. Σύμφωνα με την δίγλωσση εντοιχισμένη πινακίδα της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού λειτούργησε για πρώτη φορά το 1890 με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός και επαναλειτούργησε το 1945 με πηγή ενέργειας πάλι το πετρέλαιο. Το 1950 καταστράφηκε από σεισμό και προσωρινά λειτούργησε ως αυτόματος πυρσός ασετυλίνης μέχρι το 1956, οπότε αποπερατώθηκαν οι εργασίες επισκευής. Το 1986 ηλεκτροδοτήθηκε, αντικαταστάθηκαν τα μηχανήματα πετρελαίου και λειτούργησε έκτοτε ως ηλεκτρικός.
Ο Φάρος της Λευκάδας είναι χτισμένος πάνω σε ιερό του Απόλλωνα και τον συνοδεύει μία άγνωστη ιστορία αγάπης…Τον 6ο πχ αιώνα η παράδοση για το πήδημα των ερωτευμένων ήταν πολύ διαδεδομένη, αφού το αναφέρουν σε στίχους τους πολλοί αρχαίοι ποιητές. Αυτό θα μνημόνευε και η Σαπφώ, η μεγάλη ποιήτρια της αρχαιότητας, και από εκεί βγήκε ότι τάχα πήδηξε από το Λευκάτα. Ο Μύθος φτάνει μέχρι της μέρες μας και γιαυτό ονομάζεται και Κάβος της Κυράς. Σήμερα δεν έχει απομείνει κανένα ίχνος του ιερού του Απόλλωνα, γιατί στη θέση του υψώνεται ο φάρος που είναι χτισμένος πάνω στο ιερό.
Το Ακρωτήρι Λευκάτας (ή Κάβος της Κυράς ή Κάβος της Νιράς ή Κάβο Δουκάτο), απ’ όπου εικάζεται ότι πήρε και το όνομά του το νησί της Λευκάδας, βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του νησιού. Λευκοί απόκρημνοι βράχοι, που προξενούν και σήμερα ακόμη δέος, σχηματίζουν αυτό το μνημείο της φύσης. Από το ακρωτήρι αυτό, έπεσε στο πέλαγος και βρήκε το θάνατο, σύμφωνα με τη παράδοση, η αρχαία ποιήτρια Σαπφώ, απελπισμένη από τον άτυχο έρωτά της για τον Φάωνα.Το ακρωτήρι είναι ένας από τους πιο γνωστούς βράχους της αρχαιότητας, πιθανότατα η ομηρική «Λευκάς Πέτρη» (Ομήρου Οδύσσεια, ω 11-14), με άσπρα βράχια σε ύψος 60 μέτρα πάνω από τα κύματα του Ιονίου πελάγους.
Στα πανάρχαια χρόνια (1200 πχ) έκαναν θυσίες για να εξευμενήσουν τους θεούς και το Πνεύμα της Τρικυμίας. Αργότερα (400 πχ) αντικατέστησαν τα θύματα με κατάδικους που τους έδιναν πιθανότητες σωτηρίας. Πριν τους ρίξουν στο βράχο, τους έδεναν γύρω από το σώμα τους πουλιά και φτερά για ομαλότερη προσγείωση. Αν ο κατάδικος γλίτωνε, του χάριζαν τη ζωή.
Τις προγενέστερες λατρείες στο βράχο τις αντικατέστησε το ιερό του Λευκάτα Απόλλωνα, γνωστό σ΄ όλο τον αρχαίο κόσμο μιας και ο Απόλλωνας ήταν και θαλάσσιος θεός, προστάτης των ναυτικών. Κάθε χρόνο γίνονταν γιορτές με Πανελλήνιο χαρακτήρα, πιθανόν στις αρχές της άνοιξης. Στον Απόλλωνα αποδίδεται το πήδημα από το βράχο σαν μέσο ενάντια στο βασανιστικό ερωτικό πάθος.
