Είναι φορές που τα δέντρα, όσα έχουν επιζήσει από παλιά, μας δείχνουν όσα έχουν καλυφθεί από τον χρόνο. Περνώντας από τα Αντυπάτα σε μια συνηθισμένη και συχνή επίσκεψη στην Ερρύσο,σε μία βιαστική ανίχνευση, όταν κοντοστάθηκα μπροστά στα λοξά πεύκα του προαύλιου χώρου του δημοτικού σχολείου, αντικριστά καθώς βρίσκονταν, δημιουργούσαν έναν απρόσμενο θόλο, μία συμμαχία σκιάς και γεωμετρίας, που έδινε μια μοναδική αρχοντιά στο τοπίο.
Ο προορισμός μου ήταν ένα κτίριο γεμάτο ιστορία και διηγήσεις,για το οποίο μου είχαν μιλήσει παλιοί κάτοικοι,αλλά και ο Προέδρος της Τ.Κ Αντυπάτων Μάκης Κατσαμπίρης,που με συνοδεύει στο ρεπορτάζ.
Το Δημοτικό Σχολείο Αντυπάτων κλειστό από τον σεισμό του 2014,στέκει σαν ένα ακρόπρωρο, και αν και κλειστό και άδειο,αιμοδοτεί ακόμη τον χωριό με την παρουσία του,και όταν στάθηκα στην αντικρινή γωνία για να το φωτογραφίσω,ο Προέδρος Μάκης Κατσαμπίρης κοντοστάθηκε ,παρατηρώντας μου είπε,«Είναι το σχολείο μας»,Είναι το σχολείο μου,ήμουν ένας από τους τελευταίους μαθητές το 1982,που ήταν και η τελευταία χρονιά που λειτούργησε το σχολείο με μαθητές.Από το 1982 το Δημοτικό Σχολείο μέχρι το 2014 που το κτίριο υπέστη ζημιές από τους σεισμούς,λειτουργούσε σαν Πολιτιστικό Κέντρο με πολλές και πολυποίκιλες εκδηλώσεις.
Μια δεύτερη ευκαιρία για ζωή θα έχει σύντομα το ιστορικό δημοτικό σχολείο των Αντυπάτων Ερρύσου,που αντικρίζοντας το,αισθάνεσαι απογοήτευση και θλίψη,όταν όμως γίνεσαι γνώστης της ιστορίας αυτού του σχολείου,είναι πολύ πιο έντονα είναι τα συναισθήματα χαράς,όταν σου αφηγούνται οι κατοίκοι των Αντυπάτων και οι παλιοί μαθητές του σχολείου,την ιστορία του.
Η Ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Αντυπάτων
Αρχείο Φωτογραφίων και κείμενο του Καθηγητή Αναστάσιου Ε.Γερμενή
Η ίδρυση του Δημοτικού Σχολείου Αντιπάτων Ερίσου, καθώς και του παρακείμενου ναού της Αναστάσεως, επιτεύχθηκε χάρη στις ενέργειες του ιεροδιδασκάλου της περιοχής Παναγή Αντύπα (παπα-Μανιά), με τη συνεισφορά σε χρήματα και προσωπική εργασία, καθώς και με τη δωρεά του οικοπέδου τεσσάρων στρεμμάτων, εκ μέρους των κατοίκων οκτώ μικρών χωριών του βόρειου άκρου της Κεφαλονιάς, που αργότερα αποτέλεσαν την κοινότητα Αντυπάτων. Η κρατική αρωγή ήταν μόλις 150.000 δραχμές.
Η απόφαση της ίδρυσης ελήφθη το 1930 στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης της Κυβέρνησης Ελ. Βενιζέλου, με Υπουργό Παιδείας τον Γεώργιο Παπανδρέου. Το αρχιτεκτονικό σχέδιο είναι εκείνο του επιφανούς πρωτεργάτη του αρχιτεκτονικού μοντερνισμού Δημήτρη Πικιώνη, βάσει του οποίου οικοδομήθηκαν αρκετά άλλα σχολεία του προγράμματος της εκπαιδευτικής αναγέννησης.
Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1932 και η λειτουργία του άρχισε το σχολικό έτος 1932-33 με 72 μαθητέςκαι συνεχίστηκε μέχρι τους σεισμούς του 1953, με εξαίρεση τα χρόνια της κατοχής που λειτούργησε ως ιταλικό σχολείο και το έτος 1943-44 που είχε μετατραπεί από τους γερμανούςκατακτητές σε στρατώνα ιταλών αιχμαλώτων.
Οι βλάβες που υπέστη από τους σεισμούς του 1953 αποκαταστάθηκαν με ενέργειες του Προέδρου της Κοινότητας Ελευθέριου Γερμενή, το 1961, και επέτρεψαν την επαναλειτουργία του με 30 μαθητές περίπου, μέχρι το σχολικό έτος 1982-83 που είχαν πια απομείνει μόνο 6 μαθητές. Από τότε, χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο και συγκεκριμένα ως διδακτήριο του Γυμνασίου Μεσοβουνίωνμόνο για ένα διάστημα λίγων μηνών.
Οι βλάβες που υπέστη κατά τον σεισμό του 2014 δεν επέτρεψαν πλέον καμιά χρήση του κτιρίου.
Η επόμενη μέρα και η δημιουργία Πολιτιστικού Κέντρου
Το σχολείο αυτό που το θεωρούσαν,και ήταν το στολίδι των Αντυπάτων και η ερείπωσή μετά τους σεισμούς του 2014,ίσως προσθέτε στη δραματική εντύπωση μου,που προκαλεί η θέα του ότι θα είχε και αυτό τη μοίρα πολλών παλιών δημοτικών σχολείων ανά την επικράτεια που εγκαταλείφθηκαν, και δεν ξαναβρήκαν ποτέ την αίγλη τους ,και σκέφτομαι πολλές φορές πόσο ταλέντο έχουν οι άνθρωποι στην αδυναμία εξεύρεσης λύσεων,που όμως στα Αντυπάτα δεν ίσχυσε,και με την βοήθεια του Δήμου Σάμης και του Αντιδήμαρχου Τεχνικών Έργων Σπύρου Σπαθή,θα προχωρήσει σύντομα η αποκατάσταση και η επισκευή του κτιρίου,με προϋπολογισμό,του έργου 33.262,12,των οποίων τα 23.093,35 θα είναι κρατική αρωγή,και τα 10.168,77 ίδια έσοδα του Δήμου Σάμης.
Το σχολείο αυτό το θεωρώ στολίδι,για μένα που δεν έχω μνήμες από αυτό το κτίριο,για όμως όσους έχουν μνήμες, το κτίριο έχει να δώσει ακόμη πολλά στην κοινωνία και στον πολιτισμό,γιατί σε όλη την περιήγησή μου στην Έρρυσο άλλο κτίριο με τέτοιο συναισθηματικό αποθέμα δεν έχω ματαδεί.
Ευχαριστούμε τον κ.Αναστάσιο Γερμενή,Ομότιμο Καθηγητή Ανοσολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών,για την ευγενική παραχώρηση του σπάνιου φωτογραφικού αρχείου.