Παραμονή Χριστουγέννων. Η ημέρα στο νησί τις περισσότερες χρονιές ξεκινά μουντή. Συνήθως ο καιρός έχει «μουσκιώσει» όπως λένε από την εσπέρα της προηγούμενης ημέρας η έχει ήδη βρέξει. Σπάνιες είναι οι φορές μέσα στα βάθη του χρόνου, που στη Κεφαλονιά η παραμονή είναι ηλιόλουστη. Ακόμη λιγότερες όμως είναι φορές σαν τη φετινή, όπου το χιόνι έχει σκεπάσει ήδη το μεγάλο βουνό μας.
Όπως κάθε χρόνο, οι φιλαρμονικές στο Αργοστόλι, στο Ληξούρι, στη Σάμη, παίζουν χριστουγεννιάτικους ύμνους στις πλατείες και στη περατζάδα. Οι κάτοικοι του νησιού, βγαίνουν για τις γορτινές αγορές και τα παιδιά για τα κάλαντα. Τα τελευταία χρόνια, λίγοι είναι οι κάτοικοι που μένουν στη Κεφαλονιά τις γιορτές. Οι περισσότεροι φεύγουν για την Αθήνα ή άλλες πόλεις.Επίσης, λίγα είναι και τα παιδιά που λένε τα κεφαλονίτικα κάλαντα. Με αρμόνικα, τριγωνάκι και μαντολίνο. Τα παραδοσιακά κάλαντα της Κεφαλονιάς με την ευχή «Χρόνια πολλά να χαίρεστε πάντα ευτυχισμένοι
σωματικώς και ψυχικώς να είστε πλουτισμένοι…!» ακούγονται σχεδόν αποκλειστικά από τις χορωδίες. Τα περισσότερα παιδιά και νέοι δεν τα γνωρίζουν και δεν τα τραγουδούν. Περιορίζονται σε ένα σπασμωδικό «καλήνεσπέραν άρχοντες…», χωρίς να το διορθώσουν σε «καλήν ημέραν άρχοντες…» με ένα άρρυθμο τρίγωνο, το οποίο μετά από τρεις στίχους σταματά. Ύστερα ούτε ευχή ούτε τίποτα. Ησυχία μέχρι να πάρουν τα χρήματα στο χέρι και να απομακρυνθούν. Τα κάλαντα έχουν γίνει οικονομικό αγαθό!
Η μέρα προχωρά. Αργά το μεσημέρι, οι δρόμοι ξεκινούν να αδειάζουν. Η ησυχία βρίσκει γρήγορα τη θέση της, στο νησί.
Παλαιότερα, αυτή ήταν η ώρα που τα παιδιά προετοιμάζονταν σε παρέες, προβάροντας τα κάλαντα και οι νοικοκυρές ξαπόσταιναν από τις προετοιμασίες και τοποθετούσαν τα τρία μεγάλα κούτσουρα στη φωτιά. Η κουλούρα της γωνιάς και το χριστόψωμο, ήταν τοποθετημένα πάνω στο τραπέζι.Άραγε θα αναστηθούν ξανά τα παλιά μας έθιμα ή θα μείνουν ως παλιά αναμνήσεις που παρουσιάζονται σε παραστάσεις που λέγονται «χριστουγεννιάτικα δρώμενα»;
Το βράδυ της παραμονής όλοι κοιμούνται νωρίς. Η χριστουγεννιάτικη λειτουργία, ξεκινά τα ξημερώματα «όρθρου βαθέως».
Σήμερα, οι περισσότεροι νέοι μας αλλά και μεγλύτεροι ξενυχτούν οπότε κανένας δεν πηγαίζει να ακούσει το «δεύτε είδομεν πιστοί που εγεννήθει ο Χριστός». Οι εκκλησίες λειτουργούν σχεδόν άδειες. Αν όχι κλειστές αφού οι ιερείς δεν αρκούν για να καλύψουν τις ενορίες. Τα χριστουγεννιάτικα μηνύματα και λόγοι της εκκλησίας, δεν συγκινούν εδώ και καιρό κανένα.
Για σχεδόν όλους, τα Χριστούγεννα, είναι μια γιορτή, κοινωνική και εν μέρει ηθική. Αλλά όχι χριστιανική. Ξεχνούν ότι είναι κατά βάση πνευματική.
Ο Χριστός έγινε άνθρωπος, ώστε να μπορεί ο ανθρώπινος νους και ψυχή το σωτηριολογικό έργο που υποσχέθηκε ο Θεός στους πρωτοπλάστους. Και επειδή πρόκειται για την Γέννηση του Δημιουργού μας, αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο θαυματουργικά. Η παράδοση μας, έχει ενσωματώσει στις πνευματικές ανησυχίες του λαού, τα μηνύματα της χριστιανοσύνης: τα μηνύματα της αγάπης και της αυτοπραγμάτωσης. Αυτά τα μηνύματα, συνδέονται αρμονικά με την καθημερινή ζωή και δημιουργούν την εθιμική συμπεριφορά, δηλαδή τα ήθη και τα έθιμα μας.
Αυτός είναι και ο λόγος που αναφερόμαστε στην αναβίωση της παράδοσης μας. Διότι ουσιαστικά, πρόκειται για την ιστορία, την ταυτότητα αλλά και τον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε αρμονικά με τα ιδιόμορφα χαρακτηριστικά της φυλής. Τα κάλαντα λοιπόν και όλα τα έθιμα των Χριστουγέννων του εορταστικού δωδεκαημέρου που ξεκινούν την παραμονή των Χριστουγέννων έως και τα Θεοφάνεια, πρέπει να αποδίδονται με τον σωστό τρόπο αλλά και να αναβιώνονται από όλους τους Κεφαλλήνες.
